Znana wszystkim truskawka, a właściwie poziomka truskawka, to uzyskany ponad 300 lat temu na dworze francuskim mieszaniec dwóch gatunków poziomki - pochodzącej z Ameryki Północnej poziomki wirginijskiej z poziomką chilijską.
Truskawki cieszą się obecnie w Polsce ogromną popularnością i większość z nas nie może się doczekać sezonu na te pyszne owoce. Polska jest jednym z głównych producentów truskawek. Wytwarza średnio około 190 tysięcy ton rocznie i zajmuje dzięki temu miejsce w pierwszej dziesiątce największych producentów na świecie. Na pierwszym miejscu są Stany Zjednoczone.
Polska nazwa pochodzi najprawdopodobniej od wyrazu dźwiękonaśladowczego "trusk" oznaczającego szelest, lekkie trzaskanie, jakie słychać podczas obłamywania liści i pędów truskawki.
Truskawki najlepiej rosną na stanowiskach nasłonecznionych. Ostatnio coraz większą popularnością cieszą się amatorskie uprawy przydomowe. Jeśli zapragniemy hodowli na balkonie, to dobrym pomysłem są gatunki pnące, które sprawdzą się w doniczkach. Wśród wielu odmian truskawek wyróżniamy te jednokrotnie owocujące, które kwitną wczesną wiosną i owocują na przełomie wiosny i lata oraz powtarzające owocowanie, które kwitną i owocują od wiosny do jesieni. Obecnie znanych jest około 2000 gatunków truskawek, które różnią się smakiem, rozmiarem, a nawet kolorem. Istnieje nawet biała truskawka o smaku ananasa, zwana Pineberry od angielskich słów "pineapple" - ananas i "strawberry" – truskawka.
Na diecie możemy jeść truskawki prawie bezkarnie, ponieważ są one niskokaloryczne – 100 g dostarcza około 30 kcal. Są one ponadto bogatym źródłem witaminy C – 60 mg w 100 g (zalecane dzienne spożycie tej witaminy to 80 mg).
Za intensywnie czerwoną barwę owoców odpowiadają barwniki – antocyjany.
Niestety truskawki nie są zbyt trwałe. Należy je zbierać wraz z szypułkami i myć pod bieżącą wodą dopiero bezpośrednio przed jedzeniem (nie zostawiać w wodzie). Szypułki odrywamy już po umyciu. W ten sposób owoce najdłużej zachowają świeżość.
Ciekawy zwyczaj związany z truskawkami istniał w Bawarii, gdzie rolnicy do rogów krów przywiązywali koszyki wypełnione truskawkami stanowiące dar dla elfów, które to w podzięce obdarowywały bydło zdrowym potomstwem oraz obfitością mleka. Zwyczaj ten przetrwał w niektórych miejscach do dzisiaj.
Co jest w truskawkach takiego wyjątkowego, że są one jednymi z najpopularniejszych owoców w Polsce (popularnością ustępują tylko jabłkom)? Przede wszystkim pyszny, słodki smak, ale myślę że również uniwersalność ich zastosowania. Jemy je świeże, w ciastach, deserach, jako dodatek do naleśników, makaronu czy ryżu. Nadają się do wytwarzania dżemów, syropów, kompotów, herbat i nalewek. Dobrze znoszą mrożenie, dlatego nawet zimą możemy cieszyć się ich wspaniałym smakiem.
Poniżej przedstawiam kilka moich ulubionych przepisów z wykorzystaniem truskawek :-)
Adriana Kalinowska