Piernik, sernik, makowiec, czy keks – to ciasta, które często królują na naszych stołach podczas świąt Bożego Narodzenia. Które z nich koniecznie powinny się znaleźć na naszym talerzu i dlaczego ? Co mówi o tym tradycja?
Piernik świąteczny
Tradycja pieczenia pierników sięga starożytnej Grecji. Już wtedy Grecy zajadali się podczas uroczystości korzenno-miodowymi wypiekami. Z kolei w Polsce umiejętność pieczenia piernika odnotowana jest w kuchni starosłowiańskiej. Receptura tamtejszych pierników była dość prosta. W ich skład wchodziły: miód, mąka żytnia i pszenna, spirytus, potaż używany do spulchniania ciasta, jak również: goździki, cynamon, kardamon, pieprz, imbir i anyż. Tego typu piernikowe ciasto miało dość twardą konsystencję i trzeba było sporo siły, by je porządnie wygnieść a potem ubić. Pierników nie pieczono od razu. Ciasto musiało odpowiednią ilość czasu leżakować, czasem nawet całymi miesiącami, by można je było zaserwować w świąteczne dni.
Piernik świąteczny miękki to najlepszy przysmak, jaki można sobie sprezentować na święta. Doskonale pasuje do herbaty z dodatkiem pomarańczy i goździków. Jest też dobrym połączeniem z mleczną lub deserową czekoladą pitą w dużym kubku lub małej filiżance. Jeśli marzy ci się tradycyjny piernik staropolski, nastaw się, że musisz zarobić ciasto przynajmniej na 4 tygodnie przed świętami. Jeśli nie masz aż tyle czasu, sięgnij po szybki przepis na piernik świąteczny.
Sernik na święta
Historia sernika, podobnie jak piernika, zaczyna się w Grecji. Do Polski przywędrował on za sprawą Jana Sobieskiego III, a dziś, jako ciasto wilgotne, aromatyczne, z dodatkiem np. skórki pomarańczowej, z powodzeniem króluje na wigilijnym stole. Szczególnie pyszne jest w połączeniu z makiem i orzechami. Jeśli nie próbowałeś nigdy sero-makowca, koniecznie skorzystaj z poniższego przepisu.
Sero-makowiec
Do wykonania ciasta potrzebne będą:
Warstwa makowa:
- 20 dag maku (musimy go sparzyć i trzykrotnie zmielić)
- 4 jajka
- 20 dag cukru
- 2 łyżki miodu
- Półtorej łyżki mąki pszennej
- Półtorej łyżki bułki tartej
- 2 dag rodzynek
- Łyżka posiekanych orzechów
Warstwa serowa:
- 50 dag zmielonego, półtłustego sera
- 4 jajka
- 12 dag masła (musimy je roztopić, do ciasta dodajemy chłodne)
- Łyżka mąki ziemniaczanej
- 20 dag cukru pudru
- 3 dag rodzynek
Wykonanie:
Rozpocznij od przygotowania warstwy makowej. Oddziel białka od żółtek, a następnie żółtka utrzyj przy pomocy miksera z cukrem oraz miodem. Dodaj przekręcony przez maszynkę mak oraz mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia, bułkę tartą i łyżkę mąki pszennej. W osobnym naczyniu ubij pianę z białek i wymieszaj z masą makową. Delikatnie wylej na blachę wyłożoną papierem do pieczenia lub wysmarowaną masłem i obsypaną bułką tartą.
Następnie zabierz się za warstwę serową. Ponownie oddziel białka od żółtek. Żółtka utrzyj z cukrem, dodaj potem zmielony ser, mąkę ziemniaczaną oraz roztopione i ostudzone masło. Następnie dosyp rodzynek. W osobnym garnku ubij na sztywno pianę z białek i dodaj do reszty składników. Wyłóż na warstwę serową. Ciasto piecz w temperaturze 175 stopni przez około 40 minut.
Keks świąteczny
Wilgotny keks pełen słodkich bakalii, to ciasto, którym zachwycą się goście w pierwszy i drugi dzień świąt. A to dlatego, że dzięki bakaliom zawartym w cieście, pomaga w trawieniu i koi przejedzone po wigilijnej wieczerzy brzuchy. Tradycja tego ciasta znów sięga korzeniami do starożytnych, a dokładnie do pieczonego przez Rzymian ciasta o nazwie „satura”. Znajdowały się w nim zarówno ziarna granatu, orzeszki piniowe, jak również rodzynki, czy utarta pszenica. Dziś, aby keks był wilgotny, dodaje się do niego proszku do pieczenia. Starożytni pewnie mieli zaś swoje sposoby na to, aby ciasto nie opadło pod wpływem ciężaru bakalii. Jeśli na samą myśl o keksie, czujesz chęć, by sięgnąć po blachę, nastawić piekarnik i szybko ukręcić ten przysmak, sięgnij po przepis na keks, który zawsze się udaje.
Makowiec
Mak od dawna był symbolem snu i łączenia się z przestrzenią zaświatów. A że w czasach pogańskich wieczerza wigilijna była stypą zaduszną, to należało na nią przygotować takie potrawy, którymi dusza ludzka mogłaby się pożywić. Między innymi by to miód, orzechy, czy mak. Połączenie wyżej wymienionych składników jest w makowcach bardzo wyraźne. Można więc powiedzieć, że jedząc wigilijną porą ciasto z makiem, łączymy się z dawną tradycją i własnymi przodkami.
Miodownik
Skoro miód był pokarmem dla zmarłych, a Wigilia momentem spotkania z nimi, w Boże Narodzenie nie może też zabraknąć miodownika. Przekładane budyniowym kremem blaty z miodowego ciasta najlepsze są na drugi od momentu ich wykonania, kiedy ich warstwy się „przegryzą”, a ciasto odrobinę zmięknie pod wpływem budyniowej masy.
Składniki na miodowe blaty:
- 3 szklanki mąki
- 1/2 szklanki cukru
- 3 żółtka
- 3-4 łyżki miodu
- 200 g masła
- 1 łyżeczka sody
- Odrobina soli
Przepis na krem budyniowy:
- 3 szklanki mleka
- Miękka kostka masła (wyjmij ją dużo wcześniej z lodówki)
- 2 budynie śmietankowe bez cukru
- 130 g cukru
Na początku ugotuj budyń. W tym celu wlej 2 szklanki mleka do rondelka a zawartość 1 szklanki mleka zmiksuj w większym garnuszku z 2 opakowaniami budyniu oraz cukrem. Kiedy mleko się zagotuje, wlej budyniową masę, zmniejsz ogień i gotuj około 1 minuty. Potem zestaw rondelek i odstaw budyń do ostygnięcia.
Aby wykonać miodowe blaty, potrzebujesz najpierw rozpuścić miód z cukrem i masłem. Po rozpuszczeniu trzeba to ostudzić, a potem dodać żółtka, wsypać mąkę wymieszaną z sodą i solą. Następnie należy je dobrze wyrobić, podzielić na dwie części i każdą z nich rozwałkować na wielkość dużej blachy. Później musisz je tylko piec 10 minut w piekarniku rozgrzanym do 170 stopni C.
Gdy miodowe blaty ostygną, musisz zmiksować masę budyniową z miękką kostką masła. Następnie przedziel każdy duży blat na pół i posmaruj go kremem budyniowym. Układaj je na sobie warstwa po warstwie. Jeśli chcesz, możesz posmarować ciasto na wierzchu gotową masą kajmakową lub polać roztopioną czekoladą.
*artykuł sponsorowany
