Dieta w chorobie Hashimoto

Czym jest Hashimoto?

Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, czyli choroba Hashimoto – jest najczęstszą przyczyną niedoczynności w krajach wysokorozwiniętych. Niedoczynność tarczycy polega na nieprawidłowym działaniu tego narządu – tarczyca nie wytwarza wystarczającej ilości hormonów, co ma wpływ na nieprawidłowe działanie całego organizmu. Choroba Hashimoto to choroba autoimmunologiczna, której towarzyszy stan zapalny organizmu. Częściej dotyka kobiet niż mężczyzn i może występować rodzinnie – jeśli Twoja mama lub babcia ma problemy z tarczycą – warto się przebadać.

Objawy:

Do najczęstszych objawów choroby zalicza się: przewlekłe zmęczenie, suchość skóry – szczególnie charakterystyczne pociemnienie skóry na łokciach i kolanach, zaparcia, zwiększenie i trudności z utrzymaniem masy ciała, pogorszenie kondycji włosów i paznokci.

Diagnostyka:

Do rozpoznania choroby Hashimoto niezbędne jest przeprowadzenie badań laboratoryjnych, które pokazują jak działa tarczyca: stężenie TSH, fT3, fT4, przeciwciał przeciwtarczycowych anty- TPO oraz anty – TG a także USG tarczycy.

Dieta a leczenie

Warto zaznaczyć, że leczeniem choroby Hashimoto zajmuje się endokrynolog. Osoby chore przyjmują lek –  lewotyroksynę (syntetyczny hormon tarczycy), która ma za zadanie spełniać funkcję hormonów, których nie produkuje chora  tarczyca. Podstawą leczenia jest terapia hormonalna, dieta może jednak w znaczny sposób wspomagać leczenie, polepszyć działanie leków czy poprawiać samopoczucie.

Dieta w chorobie Hashimoto

W przypadku nadwagi – skontaktuj się  z dietetykiem, który ustali indywidualną dietę redukcyjną – to bardzo ważne, by dieta była INDYWIDUALNA – dostosowana do Ciebie, Twojej aktywności, schorzeń i parametrów. Stosowanie nieprawidłowej diety np. przesadnie ubogoenergetycznej może bardziej zaszkodzić niż pomóc twojej tarczycy.

Na co zwrócić uwagę w diecie?

• Pełnowartościowe białko

– białko buduje hormony tarczycy, dlatego jego odpowiednia podaż jest tak ważna. Dodatkowo wysoka zawartość białka w posiłku zwiększa jego sytość, a co za tym idzie ułatwia redukcję masy ciała. Świetnym źródłem białka jest drób, ryby, nabiał, tofu, czy nasiona roślin strączkowych.

• Błonnik

– odpowiednia podaż błonnika zapobiega zaparciom, reguluje gospodarkę węglowodanową (poziom glukozy i insuliny we krwi) i obniża poziom cholesterolu, do tego podobnie jak białko zwiększa sytość posiłku. Błonnik znajdziesz w pełnoziarnistych produktach zbożowych – makaronach, pieczywie czy płatkach zbożowych, kaszach, owocach i warzywach.

• WNKT (Wielonienasycone kwasy tłuszczowe)

– mają działanie przeciwzapalne, regulują poziom cholesterolu i zapobiegają rozwojowi chorób układu krwionośnego, na które osoby chore na Hashimoto są bardziej narażone. Źródłem WNKT są oleje roślinne np. oliwa z oliwek czy olej lniany, orzechy i nasiona, awokado oraz tłuste ryby takie jak łosoś czy makrela.

• Antyoksydanty

– są to związki działające przeciwzapalnie, które neutralizują wolne rodniki. 
Niektóre witaminy antyoksydacyjne wspomagają także pracę tarczycy. Związki te znajdziesz przede wszystkim w warzywach i owocach, zielonej herbacie, przyprawach takich jak cynamon czy kurkuma, orzechach i czosnku.

• Selen

– jest silnym antyoksydantem, dodatkowo przyczynia się do zmniejszenia stężenia przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej (anty-TPO) a także zwiększenia proporcji między FT3 a FT4. Pierwiastek ten jest również ważnym składnikiem enzymu, który przekształca tyroksynę (T4) w trójjodotyroninę (T3). Selen znajdziesz w orzechach brazylijskich, rybach takich jak łosoś czy tuńczyk, grzybach oraz jajach.

• Jod

  – wchodzi w skład trójjodotyroniny, dlatego jest niezbędny do prawidłowej produkcji hormonów tarczycy. Bogate w jod są w szczególności ryby i nabiał. Znajduje się on także w soli jodowanej, warto więc na sklepowych półkach szukać właśnie takiej.

• Żelazo

  – jego niedobór zaburza metabolizm tarczycy. Peroksydaza tarczycowa to enzym, który staje się aktywny dopiero po związaniu hemu, w którego skład wchodzi właśnie żelazo. Ponadto pacjenci z chorobami tarczycy często mają skłonności do niedoborów żelaza. W ten mikroelement bogata jest wątróbka, ryby, jaja, strączki czy pełnoziarniste produkty zbożowe.

Co ograniczyć?

• NKT – (Nasycone kwasy tłuszczowe) – są czynnikiem prozapalnym, sprzyjają rozwojowi nadwagi i otyłości, dodatkowo ich wysokie spożycie przyczynia się do rozwoju chorób układu krwionośnego. Nasycone kwasy tłuszczowe znajdziesz w tłustych mięsach np. wieprzowinie, pełnotłustych serach, maśle, smalcu czy śmietanie.

• Żywność wysokoprzetworzona – jest źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych, dużej ilości soli i cukrów prostych, przez co stymuluje rozwój stanu zapalnego. Takie produkty zazwyczaj zawierają też duże ilości kalorii, w związku z czym sprzyjają rozwojowi nadwagi i otyłości. Są to między innymi chipsy, słodycze, parówki, fast – foody, czy konserwy.

• Czynniki prozapalne
  Najlepiej wyeliminować ich wpływ całkowicie bądź ograniczyć do minimum. Są to między innymi: palenie tytoniu, stres, brak aktywności fizycznej, niskie spożycie warzyw i owoców czy stosowanie bardzo niskokalorycznych diet. Do tych czynników zalicza się także nadmierne spożycie soli. Warto więc ograniczyć jej spożycie do 5g/dobę.

Jak poprawić działanie leków?

• Unikaj soi i produktów sojowych i kawy podczas śniadania – białko sojowe oraz kawa mogą zaburzać wchłanianie lewotyroksyny. Osoby chore przyjmują leki rano, na czczo. Odczekaj więc ok. 3-4 godziny od momentu przyjęcia leku zanim spożyjesz tofu, mleko sojowe, czy wypijesz filiżankę małej czarnej.

• Ogranicz produkty zawierające goitrogeny rano i gotuj je bez przykrycia – są to związki hamujące wchłanianie składników odżywczych z pożywienia, mogą wiązać się z jodem i hamować syntezę hormonów tarczycy. Nie musisz jednak całkowicie rezygnować z ich spożycia! Ogranicz spożycie brokułów, brukselki, kalafiora, jarmużu, rzodkiewek czy soi podczas śniadania, a gdy je gotujesz – zdejmij pokrywkę.

Jak jeszcze mogę wesprzeć moją tarczycę?

• Włącz suplementację witaminą D – badania mówią, że ponad 83% osób chorych na Hashimoto cierpi na niedobory tej witaminy, co więcej jej niedobór może sprzyjać autoimmunizacji tarczycy, sama witamina D jest także świetnym antyoksydantem.

• Rozważ suplementację Inozytolem – suplementacja myo – inozytolu może pozytywnie wpłynąć na poprawę wrażliwości organizmu na tyreotropinę (TSH) jak również zapobiega insulinooporności, która może współwystępować przy chorobach tarczycy.

• Wprowadź regularną, umiarkowaną aktywność fizyczną – wspomaga proces odchudzania i jest jednym z czynników przeciwzapalnych.

A co z glutenem i laktozą?

Nie ma wystarczających dowodów  naukowych na to by zalecać pacjentom z Hashimoto eliminację glutenu i laktozy z diety.  

Ale!

Hashimoto to choroba autoimmunologiczna, która może współwystępować z innymi chorobami autoimmunologicznymi np. celiakią, nietolerancją laktozy czy alergią na białka mleka krowiego.

Nie jest to jednak reguła!

Nieprawidłowo prowadzona dieta bezglutenowa czy bezmleczna może być niedoborowa i przynosić niekorzystne efekty dla zdrowia.

Warto w przypadku objawów jak wzdęcia, bóle brzucha czy biegunki zgłosić się do lekarza w celu dokładanej diagnostyki tych nieprawidłowości.

Poniżej znajdziesz tabelkę, gdzie w graficzny sposób pokazuję jak zadbać o swoją dietę. 

Jeśli nadal temat diety w chorobie Hashimoto wydaje się być dla Ciebie czarną magią – zgłoś się do profesjonalisty – dietetyka, który pomoże Ci zadbać o Twoje zdrowie.

Aleksandra Kliś (IG: podwojny_apetyt)

Dietetyk kliniczny

Zmieniam życie na smaczniejsze i zdrowsze

Pasjonatka gotowania i kuchni świata