PORADNIK BOŻEGO NARODZENIA

1. Sekret udanego piernika

Piernik bez pęcherzy - aby uniknąć pęcherzy warto po przelaniu ciasta piernikowego do blaszki nakłuć w ten sposób zapobiegniemy powstawaniu pęcherzy
Marmolada - aby uniknąć ewentualnej fermentacji marmolady należy ją wcześniej zagotować energicznie mieszając.
Ciasto na piernik można przygotować odpowiednio wcześniej. Miód podgrzewamy, następnie schładzamy i dopiero wtedy łączymy z mąką. Po wyrobieniu ciasta owijamy szczelnie w folię spożywczą i odkładamy w chłodne miejsce nawet na 3 - 4 tygodnie. Jest to tak zwany piernik dojrzewający.
Ładny kolor piernika - aby piernik zachwycił intensywnym kolorem, dodajemy do niego miód. Miód należy zrumienić z 1 łyżką zmielonych goździków, cynamonu oraz imbiru. Innym sposobem na uzyskanie koloru mocnego brązu jest dosypanie do miodu 2 - 3 łyżeczki palonego cukru. Na barwę ciasta wpływa także dodatek czekolady lub kakao.
Jak w łatwy sposób polukrować piernika - ostudzony piernik kładziemy na desce i z góry wlewamy na niego lukier, następnie szerokim nożem rozprowadzamy lukier na powierzchni. lukier powinien swobodnie spływać na boki wypieku. Tak przygotowany piernik wstawiamy na parę minut do ciepłego piekarnika, aby lukier zastygł.
Pierniki będą wilgotniejsze, jeżeli połowę tłuszczu zastąpimy oliwą z oliwek.

2. Sekret udanego ciasta kruchego

Ciasto kruche to doskonała podstawa ciast owocowych, serników, mazurków, tart i ciasteczek. Jest sporządzane bez dodatków środków spulchniających. Jego cechą charakterystyczną jest kruchość, uzyskana dzięki dużej ilości tłuszczu. Podstawowymi składnikami ciasta kruchego są: maka, tłuszcz, cukier, żółtka i czasami śmietana. Przygotowując kruche ciasto, powinno się zachować następujące proporcje wagowe: jedna część cukru, dwie części tłuszczu i trzy części mąki.

Najlepszym tłuszczem do sporządzania ciasta kruchego jest masło. Można używać 1/2 masła i 1/2 mlecznej margaryny, albo 52/3 masła i 1/2 smalcu lub samą margarynę.

Żółtka dodaje się surowe lub ugotowane. Te ostatnie zwiększają kruchość ciasta.

Ilość cukru w dużej mierze zależy od upodobań kulinarnych. Przyjęło się jednak, że nie powinno być go więcej niż 3/4 lub 1 szklanka na 2 szklanki mąki. W przeciwnym razie ciasto będzie za twarde i trudno będzie je wyjąć z formy. Cukier jest dodawany najczęściej w postaci cukru pudru. Przy wyrobie ciast słonych zamiast cukru dodaje się sól w ilości 2 dag na 1 kg mąki.

Do kruchego ciasta zazwyczaj używamy mąki pszennej., niemniej jednak ciasta takie jak tarty owocowe, szarlotki lub mazurki będą smaczniejsze jeśli przyrządzi się je z mąki krupczatki.

Jako dodatki podnoszące smak i aromat wypieku wzbogaci dodanie cukru waniliowego, soku z cytryny lub z pomarańczy, a także esencji waniliowej, rumowej lub arakowej. Dodać można także drobno posiekane lub z mielone orzechy, migdały, łyżeczkę cynamonu, czy szczyptę imbiru. Również można dodać tartą skórkę z cytryny lub pomarańczy lub utłuczoną wanilię.

Ciasto kruche sporządza się w następujący sposób.

Podstawową zasadą sporządzania ciasta kruchego to jak najkrótszy czas zagniatania. Do przesianej mąki dodaje się schłodzony tłuszcz, który sieka się drobno szerokim nożem, przysypując mąką. Następnie dodaje się pozostałe składniki, miesza nożem i kilkoma ruchami ręki zagniata ciasto. Na koniec ciasto zawijamy w folię spożywczą i wkładamy na minimum pół godziny do lodówki. po schłodzeniu ciasto rozwałkowujemy na posypanej mąką stolnicy równomiernie od środka we wszystkich kierunkach. Grubość ciasta na placki wynosi ok. 1/2 cm na drobne ciastka ok 3 mm. Ciasto na placki wałkuje się w prostokąty wielkości blachy i przenosi się na wałku na blachę. Ciastka drobne można przed wykrawaniem przewałkować wałkiem rowkowym. Drobne ciastka wykrawa się foremkami, kieliszkiem lub szklanką. Można też formować ciastka przez maszynkę do mięsa, używając specjalnego sitka. Wykrojone ciastka przenosi się łopatką lub szerokim nożem na blachy wyłożone papierem do pieczenia mające trzy brzegi, aby po upieczeniu łatwo można było ciastka zsunąć. Na blaszce ciastka drobne można układać rzędami w odległości 1,5 cm od siebie, ponieważ w czasie pieczenia objętość ciastek zwiększa się nieznacznie. Blachy do wypieków ciasta kruchego nie smaruje się tłuszczem, ani nie posypuje mąką.

Do pieczenia ciasta kruchego stosujemy dwie zasady tj. nakłuwanie i podpiekanie. Nakłuwanie ciasta kruchego ma zapobiec wybrzuszenia ciasta podczas pieczenia. jeśli pieczemy placki będące spodem do sernika, szarlotki podpiekamy je przed nałożeniem masy do pieczenia około 10 minut, a następnie przestudzamy lub schładzamy całkowicie. w ten sposób ciasto nie namoknie od później nałożonej masy, unikniemy zakalca, a ciasto zachowa swą kruchość i smak. Natomiast jeśli pieczemy tarty, tarteletki i babeczki, czyli spody z podniesionymi brzegami - stosujemy metodę pieczenia tzw. na ślepo. Schłodzone i rozwałkowane ciasto wkładamy do delikatnie natłuszczonej foremki i dociskamy do brzegów. Na ciasto wkładamy papier do pieczenia i dociskamy dokładnie do całej powierzchni ciasta. Wsypujemy specjalne kulki ceramiczne lub groch lub ryż i wykładamy do piekarnika/ Takie pieczenie zapobiega spływaniu boków ciasta. Pieczemy około 10 - 15 minut, następnie zdejmujemy papier i jeszcze chwilę dopiekamy do uzyskania złocistego koloru. Jeśli jest to tarta do zapiekania należy wystudzić przed nałożeniem nadzienia.

Ciasto kruche piecze się w dobrze nagrzanym piekarniku. Czas pieczenia dużych placów wynosi około 30 minut, a drobnych ciasteczek ok. 10 - 15 minut. Jeśli ciasto po upieczeniu ma być poddane powtórnej obróbce cieplnej to czas pieczenia nie powinien przekraczać 10 minut w temperaturze 220 - 240 stopni C. Przy ponownym wstawieniu ciasta do piekarnika należy temperaturę obniżyć do 180 - 200 stopni C i piec około 20 minut.

Wypieków z kruchego ciasta nie należy zdejmować z blach i form od razu po upieczeniu. Muszą one nieco przestygnąć i stężeć. jedynie duże placki kraja się na kawałki zanim ostygną, w celu uniknięcia pokruszenia się wypieku. Drobne ciasta należy zdejmować z blachy i układać bardzo ostrożnie, aby nie pokruszyły się. babeczki należy najpierw ustawić na stolnicy w foremkach dnem do góry, aby trochę przestygły, a później trzonkiem noża lekko uderzać o dno foremki i wyjmować babeczki.

Ciekawostki:

proszek do pieczenia spulchnia ciasto i sprawia, że jest bardziej kruche. Trzeba jednak zachować umiar w stosowaniu. Zbyt duża ilość może spowodować, że ciasto będzie mało niemiły piekący smak.

Sposoby jak uratować ciasto kruche:

jeśli zostały połączone wszystkie składniki, a mimo to w przygotowanym cieście są wyczuwalne grudki, wystarczy wlać do ciasta kilka kropli oleju. Dzięki temu grudni rozpuszczą się, a ciasto stanie się gładkie;
podczas zbyt długiego zagniatania za bardzo rozgrzane ciasto zaczyna przylepiać się do rąk. Nie należy dodawać więcej mąki, ponieważ zrobi się za twarde. Pomóc może wstawienie ciasta na kilka minut do lodówki;
gdy użyto do ciasta zbyt dużo tłuszczu, podczas zagniatania może się ono kruszyć. Uratuje się ciasto dodając do niego 1 - 2 łyżek lodowatej wody lub bardzo zimnego białka;
jeżeli ciasto nie jest jeszcze gotowe (w środku jest niedopieczone, a wierzch zaczyna się mocno przyrumieniać), należy szybko przykryć je kawałkiem folii aluminiowej;
zdarza się czasami, że kruchy placek z owocami mocno przywiera do formy (oznacza to, że użyto za dużo cukru lub owoce puściły sok) i nie można go wyjąć. Jest na to rada wystarczy postawić formę na wilgotną ściereczkę i odczekać kilka minut;
czasami zdarza się, że wszystko zrobiło się zgodnie z przepisem, a po upieczeniu ciasto jest zbyt suche. Jest na to rada wystarczy posmarować wierzch ciasta odrobiną mleka i wstawić jeszcze na 3 minuty do piekarnika.

Przechowywanie ciasta kruchego:
Ciasto kruche nienadziewane można przechowywać do 2 tygodni w zamkniętym pudełku, w chłodnym miejscu. Dzięki temu kruche ciasteczka warto mieć zawsze w domu na wypadek np. niespodziewanych gości. Przed podaniem można je przełożyć masami.

3. Nowoczesność ciasta kruchego

W niektórych przepisach na ciasto kruche dodaje się śmietanę np. 18%. Jeśli nie mamy w domu śmietany można ją śmiało zastąpić śmietanką do kawy. Ciasto wychodzi bardzo kruche.

4. Sekret udanego makowca

strucla makowa nie straci kształtu, gdy upieczemy ją w papierze do pieczenia lub folii aluminiowej

makowiec będzie bardziej wilgotny, jeśli do masy makowej dodamy dwie łyżki startego na tarce jabłka

aby strucla nie łamała się przy zwijaniu należy do ciasta dodać 2 - 3 łyżki oleju

robiąc struclę drożdżową z makiem można dodać do masy makowej nieco ciasta. Masa nie będzie oddzielać się od ciasta, a przy okazji trochę "urośnie"

aby ciasto w strucli makowej nie odchodziło od maku należy przed pieczeniem owinąć je w papier do pieczenia. Zapobiegnie to nadmiernemu wyrośnięciu, a w konsekwencji opadnięcia ciasta drożdżowego. Poza tym nasz wypiek nie będzie miał dziur.

5. jak obrać i uprażyć orzechy laskowe

Nagrzej piekarnik do 175°C. Blachę do pieczenia wyłóż papierem do pieczenia..
Rozsyp orzechy na blasze w jednej warstwie. Włóż je do piekarnika na 10-15 minut i praż do czasu, aż zaczniesz czuć ich aromat, a skórka z wierzchu zacznie pękać.
Rzadkie sitko wyłóż od środka czystą ścierką. Wsyp do niego gorące orzechy i owiń ściereczką. Krótko pocieraj je nią, a następnie pozostaw zawinięte przez około 30 minut.
Gdy orzechy ostygną, pocieraj je o siebie wewnątrz ścierki, żeby usunąć maksymalnie dużo skórek. Następnie umieść sitko nad dużą blachą (lub innym naczyniem na łupki) i usuń ścierkę. Orzechy zostaną wewnątrz sitka, a skórki spadną wprost na blachę. Kontynuuj pocieranie orzechów ściereczką, by „odcedzić” tyle skórek, ile tylko się ta.
Te orzechy, na których nie będzie już skórek umieść w osobnym naczyniu. Pozostałe ponownie włóż na chwilę do piekarnika, żeby skórki zrobiły się jeszcze bardziej kruche. Uważaj, żeby nie przypalić orzechów!
Obrane i uprażone orzechy laskowe przechowuj w szczelnym pojemniku lub woreczku, najlepiej w lodówce. Zużyj je w ciągu kilku dni.

6. Leksykon bakalii

DAKTYLE

Daktyle są owocami palm daktylowych rosnących w Afryce, Australii, Meksyku, Kalifornii. To jedne z najwcześniej uprawianych przez człowieka owoców. Od prawieków były wykorzystywane do produkcji wina, zawierają bowiem dużo cukrów prostych, które szybko fermentują. W krajach arabskich są podstawą diety. W Polsce przez krótki czas jesienią można kupić świeże daktyle, a przez cały rok suszone na wagę lub pakowane (z pestką, albo bez). Istnieją trzy grupy odmian daktyli: twarde zawierające dużo skrobi, półtwarde i miękkie, z których wyciska się sok tzw. miód daktylowy. 100 g daktyli to około 277 kcal.

Właściwości:

Dojrzałe daktyle mają bardzo dużą zawartość cukrów, nawet do 80%. Są to cukry proste, które przyswajają się błyskawicznie. Dlatego daktyle, jako dobre źródło energii, są doskonałym produktem dla sportowców i wszystkich osób prowadzących aktywny tryb życia. Owoc palmy daktylowej zawiera oprócz błonnika, żelaza i miedzi naturalne salicylany. Z uwagi na obecność naturalnych salicylanów działają przeciwzapalnie i przeciwzakrzepowo. Dzięki temu zapobiegają miażdżycy i zmniejszają ryzyko zawału serca, czy udaru mózgu. Są też źródłem witaminy B i tauryny, dlatego poprawiają nastrój, koją nerwy i ułatwiają zasypianie.

Zastosowanie:

Można dodawać je do ciasta albo musli. Ciekawym pomysłem jest nadzienie ich farszem z boczku. Syrop z daktyli doskonale zastępuje cukier.

FIGA

Figa jest owocem figowca pospolitego (Ficus carica) pochodzącego z Azji.

http://bonavita.pl/figa-wartosci-odzywcze-wlasciwosci-przepisy

Figa Figa jest owocem figowca pospolitego (Ficus carica) pochodzącego z Azji. Należy do rodziny morwowatych i może występować w dwóch odmianach – smyreńskiej i dalmatyńskiej. Na kontynencie europejskim drzewa figowe są uprawiane przede wszystkim w krajach śródziemnomorskich. W naszym państwie owoce figowca nie są zbytnio popularne. Najczęściej wykorzystuje się je w postaci suszonej jako dodatek do ciast, natomiast zastosowanie świeżych fig dla wielu osób pozostaje zagadką.

http://bonavita.pl/figa-wartosci-odzywcze-wlasciwosci-przepisy

iga jest owocem figowca pospolitego (Ficus carica) pochodzącego z Azji.

http://bonavita.pl/figa-wartosci-odzywcze-wlasciwosci-przepisy

Figa jest owocem figowca pospolitego pochodzącego z Azji. Na kontynencie europejskim drzewa figowe są uprawiane przede wszystkim w krajach śródziemnomorskich. Świeże figi są nadal rarytasem. Kupuje sieje na sztuki, ale przez cały rok mamy suszone. Dostępny też jest dżem figowy.

Właściwości:

Figi zawierają najwięcej błonnika ze wszystkich bakalii, dlatego wzmacniają kości i stawy. Zawierają również potas, obniżający ciśnienie krwi i sporo magnezu, który pomaga zwalczyć stres. Poprawiają też pracę przewodu pokarmowego. Zawierają witaminy z grupy B, beta - karoten, fosfor. W 100 fig to około 247 kcal.

Zastosowanie:

Dodaje się je do keksu, są też składnikiem kutii. Picie soku z fig jest polecane przy chorobach serca oraz anemii.

Jak jeść figi?

Wystarczy ją umyć pod bieżącą wodą, przekroić na cztery części, rozchylić i zajadać miąższ łyżeczką.

JABŁKA SUSZONE

Jabłka są bardzo wartościowym owocem, obfitującym w witaminy, sole mineralne, pektyny i błonnik.Suszone jabłka mają moc wartości odżywczych. W wersji bardziej chrupiącej zastępują chipsy i inne kaloryczne przekąski. W 100 g suszonych jabłek to około 346 kcal.

Właściwości:

Znajdujące się w jabłkach pektyny i błonnik dopingują przewód pokarmowy do szybszej pracy.

Zastosowanie:

Dodaje się je do kompotu suszu, ale mogą być też zdrową przekąską, po którą warto sięgać, gdy mamy ochotę coś pochrupać. Można z nich zrobić herbatkę. Nadają się również do różnych potraw.

KANDYZOWANY IMBIR

Imbir w Chinach znany jest od 3 tys. lat. Ma szereg właściwości leczniczych. Kandyzowany jest wyjątkowym specjałem. Właściwości lecznicze imbiru są powszechnie zastosowane w Azji. Dla każdego Azjaty imbir to podstawowy dodatek do potraw i bardzo skuteczne lekarstwo na:

przeziębienie - herbatka z imbiru
mdłości - napar z imbiru
bóle miesiączkowe - plastry korzenia imbiru

100 g kandyzowanego imbiru to 289 kcal.

Właściwości lecznicze imbiru są powszechnie wykorzystywane w Azji. Dla każdego Azjaty imbir to podstawowy dodatek do potraw i bardzo skuteczne lekarstwo na przeziębienie (herbata z imbirem), mdłości (napar z imbiru) czy bóle miesiączkowe (plastry korzenia imbiru).

http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/zasady-zywienia/cudowny-imbir-wlasciwosci-lecznicze-i-odchudzajace-imbiru_33621.html

Właściwości:

Doskonale rozgrzewa organizm, dlatego poleca się go przy przeziębieniu. Ma również działanie odkażające, dlatego warto po niego sięgać np. przy infekcji gardła. Ponadto ułatwia trawienie i łagodzi mdłości, dlatego jest częstym składnikiem leków przeciwko chorobie lokomocyjnej.

Zastosowanie:

Korzeń imbiru ugotowany w słodkim syropie ma specyficzny ostro - słodki smak. Można dodawać go do herbaty, albo kawy.

SUSZONE MORELE
Suszone morele to doskonała alternatywa dla słodkich i słonych przekąsek. Po suszone morele powinni sięgać wszyscy, którzy dbają o swoje zdrowie. Najlepiej wybrać te ekologiczne (wyróżniające się ciemniejszym kolorem) zamiast siarkowanych (pomarańczowych, żółtych). 100 g suszonych moreli to 284 kcal.
Właściwości:
Mają dużo potasu, dzięki czemu regulują ciśnienie krwi i pracę serca. Z uwagi na zawartość żelaza, poleca się je również przy anemii. Są idealną przekąską dla osób cierpiących na nadkwasotę oraz wrzody żołądka - łagodzą nieprzyjemne dolegliwości. Suszone morele to bogactwo beta - karotenu i witaminy E. Zawierają ponadto wapnia, fosforu, witaminy B, C, PP i błonnika. Warto je jeść po treningu, aby przywrócić równowagę kwasowo-zasadową w organizmie.
Zastosowanie:
W okresie Świąt Bożonarodzeniowych używamy ich jako dodatek do kompotów, czy ciast. Będą one również świetnym i zdrowym dodatkiem do codziennych śniadań, takich jak płatki owsiane. Znalazły one swoje zastosowanie także w potrawach wytrawnych. Mogą być ciekawym dodatkiem do mięs np. mogą być zawijane w boczku lub dodawane do sałatek.Można nadziewać je farszem np. z sera pleśniowego i orzechów, a także użyć do przygotowania likieru lub nalewki.

KANDYZOWANA SKÓRKA POMARAŃCZOWA
Pomarańcza wywodzi się z Chin. Dawniej była synonimem luksusu i bogactwa. Uważano ją za prawdziwy smakołyk. Obdarowywano nią na gwiazdkę pod choinkę. 100 g kandyzowanej skórki pomarańczowej to 309 kcal.
Właściwości:
Biała wewnętrzna część skórki zwana albedo, zawiera mnóstwo błonnika, który poprawia prace jelit. W skórce pomarańczy jet dużo flawonoidów obniżających poziom cholesterolu i pozytywnie wpływających na pracę serca. Zawarta w niej w dużych ilościach witamina C zwiększa odporność i pomaga zwalczać infekcje.
Zastosowanie:
Używa się jej do wypieków ciast np. serników, makowców, keksu lub dekoruje się desery. Jest też smacznym dodatkiem do zimowej herbaty, czy czekolady.

SUSZONE BANANY
Świetnie sprawdzą się jako zdrowa przekąska lub dodatek do jogurtu. Poza tym podobnie jak świeże owoce są źródłem wielu witamin. Mają też niestety trzy razy więcej kalorii bowiem najczęściej są smażone na oleju kokosowym, dosładzane i dość często konserwowane. Dlatego warto przygotować je samemu w domu pomimo, że to dość czasochłonne zajęcie. Warto jednak jednak by podczas rodzinnego oglądania telewizji najczęściej podjadane niezdrowe przekąski zastąpić właśnie suszonymi bananami. 100 g suszonych bananów to 358 kcal.
Właściwości:
Zawierają duże ilości potasu, który obniża ciśnienie krwi, dlatego poleca się je nadciśnieniowcom. Są też świetną przekąską dla "nerwusów", bo maja w składzie tryptofan, który działa uspokajająco i poprawia humor. Mogą po nie sięgać też osoby mające problemy z wrzodami żołądka, ponieważ bakalie te działają kojąco na śluzówkę.
Zastosowanie:
Zazwyczaj dodaje się je do ciast albo musli. Można je również pokruszyć i użyć jako posypki. Świetnie sprawdzą się jako zdrowa przekąska lub dodatek do jogurtu.

SUSZONE ŚLIWKI
Suszone śliwki posiadają wiele walorów dietetycznych. Są skondensowanym źródłem energii i składników odżywczych, szczególnie minerałów. Śliwki suszone są produktem powstałym w drodze suszenia owoców śliwki. Uważa się, że suszone śliwki spożywane były tysiące lat temu w okolicach Morza Kaspijskiego. Śliwka suszona najbardziej kojarzy się ze świętami Bożego Narodzenia, kiedy używana jest do wyrobu kompotu. 100 g suszonej śliwki to 260 kcal.
Właściwości:
Dzięki dużej zawartości pektyn, czyli rozpuszczalnego błonnika, bakalie te są naturalnym lekiem na zaparci. Powinny też po nie sięgać kobiety mające skłonności do "pajączków", bo zawarte w nich witaminy C i K uszczelniają naczynia krwionośne.
Zastosowanie:
Są głównym składnikiem wigilijnego kompotu z suszu, ale dodaje sieje do wielu innych potraw: bigosu, sosów, ciast. Świetnie komponują się z mięsem np. pieczonym schabem. Suszone śliwki wspaniale komponują się z jogurtem, czy z babeczkami.

RODZYNKI
To ususzone na słońcu specjalne bezpestkowe gatunki winogron. Jest ich wiele odmian m.in. duże jasne sułtańskie, małe ciemne koryntki i największe królewskie. Do Polski sprowadza się głównie z Grecji, Hiszpanii i Turcji. 100 g żurawiny to 299 kcal.
Właściwości:
Jako jedne z niewielu bakalii zawierają jod - pierwiastek, który odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Poza tym dobrze wpływają na układ sercowo-naczyniowy: obniżają poziom cholesterolu. Zawierają też przeciwutleniacz, który zmniejsza wystąpienie nowotworów.
Zastosowanie:
Są składnikiem słodkich wigilijnych dań np. kutii, rozmaitych ciast (np. sernika, keksu), ale pasują też do ryb (np. karpia po żydowsku, śledzi na słodko).

WIÓRKI KOKOSOWE
To stara i wysuszona wewnętrzna wyściółka orzecha palmy kokosowej. Kokos jest dobrym źródłem białka, dlatego jadany jest przez wegetarian. Wyciśnięty z miąższu olej jest wyjątkowy, ponieważ już w temperaturze 25 stopni C ma stałą postać (to tzw. masło kokosowe). 100 g wiórek kokosowych to 660 kcal.
Właściwości:
Miąższ kokosowy z którego powstają jest bogaty w MCT. To specjalne kwasy tłuszczowe, które przyspieszają przemianę materii. Dlatego kokos poleca się wszystkim pragnącym schudnąć. Powinny po niego sięgać także osoby mające osłabioną odporność. Obecny w kokosie kwas laurynowy pomaga zwalczyć wirusy oraz bakterie.
Zastosowanie:
Używa się ich jako posypki do ciast, sałatek owocowych i lodów. Sprawdzą się też jako panierka do ryb i drobiu.

ŻURAWINA
Żurawina to wciąż mało popularny w Polsce owoc. Większość z nas nie wie bowiem, jakie właściwości są ukryte w żurawinie, ponieważ jest jednym z najbardziej prozdrowotnych owoców. 100 g żurawiny to 299 kcal.
Właściwości:
Działa przeciwbakteryjne oraz zakwasza mocz, dlatego poleca się przy infekcji układu moczowego. Zawarta w niej flawonoidy obniżają poziom cholesterolu oraz chronią przed miażdżycą i zawałem. Żurawina zapobiega powstawaniu wrzodów żołądka i kolki wątrobowej. 100 g żurawiny to 308 kcal.
Zastosowanie:
Dodaje się do deserów i musli oraz do duszenia mięs. Gdy zmiksujemy ją z odrobiną czerwonego wina i soku z pomarańczy powstanie chuntney.

7. Sekret udanego barszczu czerwonego

Kilka porad, aby uzyskać idealny barszcz czerwony

Jakie najlepiej wybrać buraczki na barszcz?

Do przygotowania barszczu najlepiej wybrać buraki średniej wielkości, gdyż są one najsmaczniejsze i najbardziej soczyste. Lepsze są buraczki ciemniejsze ze słabo widocznymi pierścieniami. O dobrej jakości buraka świadczy również cienka skórka, jednolita barwa i błyszczący miąż.

Jakie zioła i przyprawy pasują do barszczu?

Do barszczu koniecznie należy dodać czosnek, majeranek, liść laurowy, lubczyk, pieprz i ziele angielskie. Wywar można również wzbogacić jałowcem, kminkiem, a także trybulą. Pamiętajmy, aby świeże zioła dodawać do zupy bezpośrednio przed podaniem.

Czym podkreślić smak barszczu?

Smak barszczu czerwonego podkreśli dodanie gałki muszkatołowej lub odrobina soku z cytryny, albo też jabłek, śliwek, czy żurawiny.

Czym możemy zakwasić barszcz?

barszcz czerwony można zakwasić wodą z ogórków kwaszonych.

Czym zabielić barszcz czerwony?

Barszcz czysty jest wyśmienity, ale czasami warto zabielić go, aby zyskał na smaku. W tym celu można dodać śmietanę, kefir, jogurt, albo mleko.

pamiętajmy, że śmietana bardzo łatwo warzy, przede wszystkim w kwaśnych zupach. Dodajemy ją do gotowanej już potrawy.

Co możemy dodać do barszczu, aby zachował swój czerwony kolor?

Aby barszcz zachował swój intensywny kolor czerwony należy dodać odrobinę soku z cytryny, czy octu najlepiej balsamicznego.

Problemy z barszczem*

Za kwaśny - gdy barszcz jest zbyt kwaśny najprościej jest dosypać do niego trochę cukru. W przypadku gdy zamierzamy zabielić barszcz można dodać słodką śmietankę co zneutralizuje kwaśny smak. Może pomóc też dolanie wody, dołożenie buraków i ponowne zagotowanie barszczu.

Stracił kolor - gdy barszcz podczas gotowania straci swój kolor, nie musimy się tym martwić. Wystarczy obrać świeżego buraka, zetrzeć go na tarce, umieścić na sicie i przelać przez niego wywar. Czynność powtarzać, aż barszcz nabierze intensywnego koloru.

Zbyt mdły - gdy wywar okaże się za mało kwaśny, możemy do niego dodać zalewę z ogórków kiszonych, sok z cytryny, kiszonej kapusty, czerwonej porzeczki lub żurawiny. Zupa nabierze też smaku, jeśli postoi w lodówce przez 2 - 3 dni.

Plamy na dłoniach - buraki zawierają bardzo dużo soku, dlatego ich obieranie bywa kłopotliwe. Aby uniknąć zabarwienia dłoni, najlepiej założyć jednorazowe lateksowe rękawiczki. Można również nie obierać dokładnie je umyć

* Przepisy czytelników nr 11/2016, s. 45

8. Leksykon przypraw Bożego Narodzenia

Święta Bożego Narodzenia wielu osobom kojarzą się z charakterystycznymi zapachami i aromatami, które roznoszą się po całym domu. To zasługa przypraw, które pełnią bardzo ważną rolę podczas przygotowywania świątecznych przysmaków. Większość z nich jest na tyle uniwersalna, że bez trudu na stałe zagoszczą w naszej kuchni.

Do najbardziej popularnych przypraw wykorzystywanych do ciast i potraw Bożego Narodzenia zaliczamy:

anyż gwiazdkowy
cynamon
gałka muszkatołowa
goździki
imbir
jałowiec
kardamon
kurkuma
liść laurowy
szafran
wanilia

Anyż gwiazdkowy - pochodzi z Chin i Wietnamu. W Europie pojawił się w XVII wieku. Zwany jako badian. Owoce anyżu przypominają gwiazdy. Ma słodko - korzenny smak. Sprzedawany jest w całości lub zmielony. Można go stosować do świątecznych wypieków, budyniu, kompotów (zwłaszcza śliwkowego, gruszkowego i z jabłek), a także do wieprzowiny, cielęciny i drobiu oraz chleba. Całe gwiazdki podnoszą smak kawy, herbaty i grogu. Anyż idealnie komponuje się z pieprzem, koprem, cynamonem i goździkami oraz imbirem. Przechowywany w całości w szczelnym pojemniku utrzymuje świeżość przez ponad rok.

Cynamon - głównym hodowcą jest Cejlon. Jest ulubioną przyprawą do pierników, ciasteczek korzennych i niektórych kompotów. Dobrze komponuje się ze śliwkami, gruszkami i jabłkami. Może być używany do gorącego wina, kremów i syropów. W Meksyku stosowany jest do kawy, herbaty i czekolady. Cynamon w proszku swój smak traci szybko, dlatego powinien być zakupywany w małych ilościach i przechowywany z dala od światła w szczelnych pojemnikach. Ma słodki aromat i korzenny lekko pikantny smak. Oprócz pięknego zapachu nadaje też ciastom brązowany kolor. Poprawia metabolizm i hamuje apatyt na słodycze. Cynamon dobrze łączy się z pieprzem, gałką muszkatołową i czosnkiem.

Gałka muszkatołowa - pochodzi z Moluki. Obecnie uprawiana jest w Zachodnich Indiach. Ma owalny kształt, ok 25 mm długości, lekko pomarszczona i na zewnątrz ciemnobrązowa zaś wewnątrz jasnobrązowa. Sprzedawana jest w całości lub mielona i określana jako "wschodnio indyjska". W smaku wyczuwa się ciepły delikatny słodki smak orzecha. Obydwie postaci gałki muszkatołowej przechowujemy z dala od światła słonecznego i w szczelnych pojemnikach. Stanowi sprawdzony składnik wypieków z orzechami i pierników. Dodajemy ją do ciast, puddingów, kremów i pikantnych ciasteczek. Świetnie komponuje się z wieloma odmianami serów. Pasuje również do dań z kurczakiem, z czarna fasolą i pomidorami. Dopełni smak potraw z jajkiem i warzywami np. kapusty, szpinaku, cebulki, czy brokuła. Ponadto wchodzi w skład marokańskiej przyprawy "radel hamout". Dodawana jest także do grzanego wina, ponczu. Gałkę należy zetrzeć tuz przed dodaniem do ciasta. Starta gałka szybko traci zapachowe wartości.

Goździki - uprawiane są w Brazylii, Indiach Zachodnich, Madagaskarze, Sri Lance Zanzibarze i Pembie. Są przyprawą o przyjemnym charakterystycznym zapachu i gorzkim smaku. Są przyprawą wielu jesiennych i zimowych dań m.in. potraw z grzybów, mięa wieprzowego, drobiu, baraniny, dziczyzny, czy marynowanych śledzi. Doprawia się nimi pasztety. Pasuje do deserów, kompotów, ciast, sosów owocowych, likierów, ponczu, grzanego wina i piwa. Razem z cebulą i liściem kalarepy poprawiają smak kapusty kiszonej.

Imbir - pochodzi z Indii i Chin. Dostępny jest w postaci proszku lub w postaci świeżych kawałków kłącza. Ma wyrazisty ostry, ale przy tym bardzo przyjemny cytrynowy i orzeźwiający smak. Suszony imbir używany jest głównie jako dodatek do ciast i ciasteczek np. pienika. Zaostrza smak budyniów, dżemów, konfitur i niektórych napojów np. kawy, herbaty, win, piwa. Kandyzowany imbir wykorzystywany jest do ciast, puddingów oraz lodów. Imbir poprawia apetyt i trawienie, niweluje uczucie przesytu po zjedzeniu tłustych potraw.

Jałowiec - głównym producentem są Węgry i południowa Europa. Ma słodki korzenny zapach. Stosuje się do przyprawiania mięs, pasztetów, warzyw i kiszonej kapusty. Wędliny wędzone w dymie drzewa jałowcowego są szczególnie smaczne i aromatyczne. Doskonale komponuje się także z daniami owocowymi takimi jak szarlotki oraz marynowane brzoskwinie.

Kardamon - jest jedną z najdroższych przypraw. Jest zaraz za szafranem najdroższą przyprawą na świecie. Ma ostry korzenny, słodki i piekący smak. Kardamon dodajemy do piernika, marcepanu, deserów i sałatek owocowych oraz do słodkich sosów i likierów. Dodaje się go również do zup. pasztetów, mięs oraz ryb. Nadaje świeży smak dyni, marchwi i szarlotce. Kardamon możemy znaleźć w holenderskich ciasteczkach oraz w tradycyjnym norweskim napoju alkoholowym akvavit. Jest częstym dodatkiem do dań curry. Ponadto stosowany jest jako przyprawa aromatyzująca pikle, do marynowanych śledzi, grzanego wina. Kardamon nadaje ciekawą nutę smakową tureckiej kawie. Prze podaniem nasion do potrawy należy je podsmażyć, albo wymieszać z innymi przyprawami. Strąki powinny być przechowywane w całości, do całkowitego wykorzystania.

Kurkuma - jest starożytną przyprawą pochodzącą z Azji. Uprawiana jest ws Chinach, Bengalu, Tajwanie, w Peru, Australii i Zachodnich Indiach. Wchodzi w skład mieszanek przyprawowych. Najczęściej wykorzystywana jest w postaci zmielonej. Charakteryzuje się lekko cierpkim zapachem, zaś o aromatycznym ciepłym skanu z nutką goryczy. kurkumę należy przechowywać w opakowaniach hermetycznych z daleka od promieni słonecznych. Kurkumę używa się do barwienia jajek na twardo, omletów, sosów (np. musztardowego, curry), ryżu, makaronu, czy zup kremowych. nadaje charakterystyczny smak rosołom, potrawom z drobiu, ryb i owoców morza. W Indiach dodawana jest do słodkich potraw nadając charakterystyczną cierpką nutkę smaku. W kuchni marokańskiej stosuje się do przyprawiania mięsa zwłaszcza jagnięciny.

Liść laurowy - pochodzi z Azji Mniejszej skąd rozprzestrzenił się na obszary innych krajów. o podobnym klimacie. Liść laurowy jest owalny i spiczasty i gładki. Wysuszony ma kolor matowej zielonej oliwki. O bukiecie ciepłym i dość ostrym, gdy pokruszymy liść uwalniają się olejki aromatyczne. W smaku jest lekko gorzki i mocno aromatyczny. Całe liście wykorzystywane są do gotowania, zaś pokruszone lub mielone stosuje siew celu wzmocnienia smaku potrawy. Całe liście powinniśmy przechowywać w szczelnych słoikach z dala od światła, w ten sposób zachowują swój smak do 2 lat. Najczęściej dodajemy je do zup, sosów, gulaszy, marynat. To doskonała przyprawa do ryb, mięsa i drobiu.

Szafran - to jedna z najdroższych przypraw na świecie. Pochodzi z Basenu morza Śródziemnego. Importowany jest głównie z Hiszpanii. Za najlepszy uważany jest z Walencji. Uprawiany jest również w Indiach, Turcji, Chinach i w Iranie. ma on gorzkawy, korzenny smak i wyczuwa się miły aromat miodu. W kuchni stosuje się go w minimalnych ilościach, ze względu na koszt, smak i właściwości barwiące. Można go skruszyć na drobny proszek w moździerzu, lecz łatwiej jest rozpuścić szczyptę przyprawy w filiżance gorącej wody. Szafran należy przechowywać w chłodnym suchym miejscu z daleka od światła. Pasuje idealnie do ryżu. Jego zadanie polega na przebarwieniu ryżu na kolor żółty. Używany jest do aromatyzowania i barwienia kremów, sosów oraz ciast. Można go używać do przyprawiania zup, mięsa jagnięcego, baraniny, ryb i owoców morza.

Wanilia - jest jedna z najdroższych przypraw na świecie obok szafranu i kardamonu. Pochodzi z Meksyku, gdzie nadal jest uprawiana komercyjnie. Aromat wanilii pochodzi z nasion lub strączków rośliny. Strączki są ciemnobrązowe, smukłe, pofałdowane wielkości ok 20 cm. Aromat ma bardzo mocny i aromatyczny o bogatym mocnym smaku. Najlepszej jakości wanilia pochodzi z Madagaskaru, zaś gorszej jakości pochodzi z Indonezji Tahiti. Jej łagodny aromat podnosi smak wielu słodkich dań, puddingów, ciast, kremów i sufletów, czy lodów. Wanilię można wyczuć w wyrobach czekoladowych i wypiekach cukierniczych, czy w likierach. Jest nieodzownym składnikiem brzoskwiniowej melby i szarlotki oraz kremu caramel.

9. Obieranie i siekanie migdałów

Jeśli mamy migdały ze skórką łatwo ją zdejmiemy jeśli zalejemy je wrzątkiem i odstawimy na około 5 minut, zdejmujemy skórkę. Następnie migdały schładzamy wodą i odcedzamy.
Jeśli migdały chcemy posiekać na desce łatwiej nam będzie jeśli wcześniej posypiemy deskę cukrem puder.

10. Domowa mączka migdałowa.

Jak zrobić mączkę migdałową, gdy nie możemy kupić gotowej - wystarczy migdały bez skórki (powstanie jasna) jeśli ze skórką (powstanie ciemniejsza i z lekką goryczką w smaku) wsypać do młynka do kawy, lub młynka do orzechów zmielić - otrzymamy bardzo drobną mączkę, niczym nie różniącą się od tej kupionej w sklepie. Innym sposobem uzyskamy za pomocą blendera jest wygodniejszy w użyciu lecz może powstać mączka gruboziarnista, która nie przeszkadza nam w robieniu ciasteczek.Pamiętajmy jeszcze o tym jeśli używamy blendera używać trybu pulsującego przez kilka sekund następnie wyłączyć i odczekać chwilkę przed ponownym włączeniu by migdały zdążyły ostygnąć w innym przypadku możemy uzyskać masło migdałowe, a nie mąkę. Taka mąkę przechowujemy jak każdą w suchym miejscu i szczelnym pojemniku.