Mąka gryczana
Ten rodzaj mąki jest otrzymywany po zmieleniu ziaren gryki. W smaku przypomina kaszę gryczaną. Mąka ta nie zawiera glutenu, więc jest bardzo popularna wśród alergików i osoby z nietolerancją glutenu, również diabetycy czerpią garściami z dobroczynnych właściwości tej mąki.
Właściwości
Posiada ciemną, brązową barwę dzięki czemu nadaje wypiekom ciemniejszy kolor. Mąka gryczana zawiera przeciwutleniacze, czyli wolne rodniki, które zapobiegają w tworzeniu się komórek rakowych. Nie zawiera glutenu. Jest znana jako doskonałe źródło błonnika i białka. Dzięki czemu reguluje trawienie i obniża poziom cholesterolu. Niskiemu indeks glikemiczny (IG=40) sprawia, że może być stosowana u diabetyków i osób z podwyższonym poziomem cukru we krwi. Mąka gryczana dzięki zawartości fosforu, cynku i witamin z grupy B, działa dobroczynnie na układ krążenia. Obniża ciśnienie krwi i wzmacnia naczynia krwionośne.
Zastosowanie
Mąka gryczana wykorzystywana jest do wyrobu ciast, bułek, chleba i makaronów. Jest wykorzystywana na całym świecie, ponieważ nadaje charakterystyczny akcent smakowy do dań z niej sporządzonych.
Wykorzystuje się ją do przygotowania prażuchy (charakterystycznej potrawy z terenów Lubelszczyzny), zup (ukraińska sołomacha), wyrobu makaronów (np. włoskie bigoli i pizzoccheri, japoński soba), rozmaitych klusek, omletów, naleśników oraz znanych z kuchni rosyjskiej blinów. Z mąki gryczanej wypieka się także ciasta (w tym np. torty), chleby i inne pieczywa.
Chleby typu „tatarczuch” znajdują się na liście polskich produktów tradycyjnych. W kuchni białoruskiej, ze sfermentowanego ciasta z mąki gryczanej przyrządza się Kułagę, czyli kiszona ugotowana papka gryczana podawany na zimno z deserami. Często stosowana jako dodatek do mąki pszennej, która nadaje puszystości i polepsza walory smakowe wypieków.*
Przepis:
- 50 dag mąki pszennej lub gryczanej
- pół litra wody
- 5 dag słoniny, smażona cebula lub masło do polania
- sól
Mąkę wyprażyć się na patelni na złotawy kolor i wsypać do garnka. Następnie wrzącą osoloną wodę wlać cienkim strumieniem do mąki, silnie rozcierając drewnianą łyżką, aby nie potworzyły się grudy i cały czas podgrzewać. Masa ma być pulchna i jednolita, nie lejąca się ani krusząca. Gdy mąka wchłonie całą wodę, naczynie nakryć i wstawić do piekarnika lub odstawić na chwilę na brzeg płyty, by ciasto doszło. Łyżką zwilżoną w tłuszczu wykładać ciasto w formie klusek na talerze, polać roztopioną słoniną lub masłem.
Przepis
- 100g mąka gryczana
- 25g skrobia ziemniaczana
- 2 łyżki siemię lniane
- 1/2 łyżeczki soli
- 120ml wody
- 2 łyżeczki cukru
- 10g świeżych drożdży
- olej do wysmarowania
Foremka o wymiarach 10cm x 24cm.
Kruszę drożdże, dodaję cukier i wlewam letnią wodę o temp niższej niż 40*C (ja robię próbę palca – zanurzam opuszek palca w przygotowanej wodzie, woda nie powinna być parząca a jej temperatura przyjemna). Mieszam dokładnie i odstawiam na 15 minut w ciepłe miejsce.
Do miski przesiewam mąkę gryczaną i ziemniaczaną. Dodaję zmielone siemię lniane oraz sól. Mieszam. Dodaję wyrośnięte drożdże i wyrabiam ciasto. Konsystencja ciasta powinna przypominać budyń. Jeśli ciasto jest zbyt gęste, dodaję więcej wody.